Bron: Kerk en Woord, 2002. 4 bladsye.

Spreuke 3:5-6 - Vertrou op die HERE met Jou Hele Hart!

Vertrou op die Here met jou hele hart en steun nie op eie insig nie. Ken Hom in al jou weë, dan sal Hy jou paaie gelykmaak.

Spreuke 3:5 en 6

🔗

Hierdie is ’n Baie Kernagtige Teks🔗

Steun nie op jou eie verstand nie. Daar is ’n verskil tussen die gebruik van jou verstand en om te steun op jou verstand. Ons moet ons verstand gebruik en ons sal eendag voor God rekenskap moet gee as ons dit nie doen nie.

Ons mag nie ons talente begrawe nie. Die Here skenk aan ons insig en denkvermoë. En Hy wil hê dat ons dit albei moet gebruik. As die mense hul verstand (deur die Heilige Gees gelei) beter wil gebruik, sal die wêreld waarin ons leef heeltemal anders lyk as wat dit vandag lyk.

Ons verstand reg gebruik, beteken ook dat ons op die Here wil vertrou, en dan ook met ons hele hart. Nie met ’n halwe hart, of met net 80 of 90% van ons hart nie, nee, met ons hele hart.

Daarom is hierdie teks baie belangrik vir die studeerkamer. Vir ons studies, by die voorbereiding van dokumente en ander werkstukke, moet jy jou verstand goed gebruik, en terselfdertyd moet jy weet van jou Verlosser.

Ons sien vandag baie mense wat nie net hulle verstand gebruik nie, maar wat ook daarop steun. In hierdie geval word jou verstand ’n afgod, en dan word jy eiesinnig.

In die “Groot Nieuws Bijbel” vertaling van vers 5 staan: “Vertrouw op de Heer met heel je hart, en wees niet eigenzinnig.”

In baie debatte, politieke debatte, sosiaal-ekonomiese debatte, onderhoude oor die radio en op die televisie gaan dit baie oor eiesinnigheid: die steun op wat mense self ervaar, dink en voel, die steun op eie intellektuele vermoë, en bo alles op hulle eie insig.

Ons Denke🔗

Die Here Jesus self het ons in Matt. 22:34-40 geleer dat ons die Here onse God moet liefhê met ons hele verstand. Calvyn het hierdie teks verstaan, in 1559 in Genève toe die teologiese skool in gebruik geneem is. By die ingang van die skool is daar bordjies aangebring met die volgende tekste daarop:

Spreuke 1:7
Die vrees van die Here is die beginsel van die kennis; sotte verag wysheid en tug.

Spreuke 5:1
My seun luister na my wysheid, neig jou oor tot my insig.

Spreuke 9:1
Die Wysheid het haar huis gebou, haar sewe pilare uitgekap.

1 Korinthiërs 1:30
Maar deur Hom is julle in Christus Jesus, wat vir ons geword het wysheid uit God en geregtigheid en heiligmaking en verlossing.

Jakobus 3:17
Maar die wysheid van bo is ten eerste rein, dan vredeliewend, vriendelik, geseglik, vol barmhartigheid en goeie vrugte, onpartydig en ongeveins.

By die ingang van hierdie skool was ’n program van die skool opgeteken met die boodskap dat in hierdie skool hard gewerk word. Almal wat by hierdie skool verby geloop het, kon die program lees. Calvyn het presies geweet hoe om Bybelse wysheid te onderskei van humanistiese wysheid. Die humaniste deur die eeue het die verstand oor die Woord laat heers. Maar in teenstelling daarmee wil die Reformasie die wysheid van die Woord laat heers oor die intelligensie.

Ons vertrek nou van Genève na Parys. Dit is 10 November 1793. Volgens besluit van die gemeenteraad word die erediens van die verstand plegtig in die Notre Dame ingewy. Tydens feesviering in die strate was daar ’n vlot met ’n tempel daarop met die opskrif “aan die wysbegeerte”, terwyl op die spits die fakkel van die waarheid gebrand het.

Terwyl die vlot deur die strate van Parys beweeg het, het meisies daarop verskyn en later die godin van die verstand self ook. Sy het op ’n troon geklim en is deur baie van die omstanders gehuldig. Mens het die afleiding gemaak dat dit aristokraties was om geen God meer te hê nie. Hierdie “ere­dienste” wat op hierdie manier ingewy was, het amptelik nie lank geduur nie, maar nie-amptelik en in ander vorme vind ons dit vandag nog steeds.

Watter kontras tussen Genève in 1559 en Parys van 1793?

Dwars teen die mentaliteit van Parys leer die Heilige Gees ons dat ons nie op ons eie insig moet steun nie. Onthou dat jou verstand vol sonde is en dat dit slegs geheilig en gereinig kan word deur die Heilige Gees van God.

Vir baie mense is dit vandag so dat die verstand die hoogste prinsipe in hul lewe is. Wat jou verstand vir jou sê, is eenvoudig ’n uitgemaakte saak, dink hulle.

Baie mense redeneer dat deur God en die menslike verstand die Bybel tot stand gekom het. In die oë van baie van hierdie mense kan die Lewende God geen wonders doen nie, maar die menslike verstand kan wel wonders doen. Wat van: Vertrou op die Here en nie op jou eie insig nie (Spr. 3:5)?

Vandag word teorieë aanvaar dat daar gesoek word na ’n verlosser wat verlossing bring vir land, volk en teologie, en daar is baie min mense (dink aan die politiek) wat sal verwys na die Lewende God en sy Tien gebooie wat vir alle mense geld. Daar word eerder op ’n hartstogtelike manier verwys na die moderne wetenskap, en dan is daar nog mense wat maklik bereikbaar is deur wetenskaplike prestasies.

Vertrou op die Here met jou hele hart! Tog het deur die wêreldgeskiedenis heen die duiwel, die aartsleuenaar, gepoog om alle verhoudinge te verongeluk. Ongeloof, opstand en outonomiese denkwyses het die plek van geloof en ootmoedige Godsvertroue ingeneem.

Steeds is daar christene wat teen die waarheid van die Woord van God ingaan, nie vertrou op die Here nie en wel op hul eie visie. Die mense met die outonome denkwyse doen wat hulself wil, dink en voel. Om te steun op eie insig is om te rebelleer teen God en sy koninkryk. Die gedagte is dat die mens self koning is. Maar die Woord van God leer ons dat God Koning is.

Ons lees dieselfde gedagte ook elders in Spreuke:

Spreuke 14:26
In die vrees van die Here lê ’n sterk sekerheid, ook vir die kinders van ’n sodanige sal daar ’n toevlug wees.

Spreuke 16:3
Laat jou werke aan die Here oor, dan sal jou planne uitgevoer word.

Spreuke 19:23a
Die vrees van die Here is tot die lewe...

Opstand breek die lewe in stukke, om die Here te vrees bou die lewe op. Daarom sê ons: Gee jou oor aan Hom, soek jou sekerheid in Hom, in Hom wat jou Verlosser is. Die oproep om op die Here te vertrou met jou hele hart is nie alleen vir ons denke nie, maar ook vir ons lewenswandel.

Jou Lewenswandel🔗

“Ken Hom in al jou weë dan sal Hy jou paaie gelyk maak” (Spr. 3:6). Hierdie teks het baie in gemeen met die beves­tiging van die huwelik. Hierdie teks is ook die wegwyser na lewensgeluk. Ken die Here elke dag weer, in elke situasie, by elke beslissing wat jy moet neem. Ken Hom in jou siekte en in jou sorge, dan sal Hy jou paaie gelyk maak.

In baie lande ken hulle nie die skoon paaie wat ons ken nie. Die paaie is vol rommel en klippe. Maar die Here wil hierdie rommel en klippe vir ons uit die weg ruim, en hierdie weë vir ons toeganklik maak sodat ons met veiligheid op ons lewenspad mag verder gaan.

Die woordjie “pad” kom baie in die Bybel voor, veral as figuurlik verwys word na ons lewenspad, of ons lewenswandel, soms selfs in die dade wat ons doen: “Ek onderhou u bevele en u getuienisse, want al my weë is voor U” (Ps. 119:168). Dit beteken dat ek in al my handel en wandel rekening met die Here se gebooie en verordeninge wil hou.

“Weë” kan ook beteken die totaal van ons lotgevalle: “Laat jou weg aan die Here oor en vertrou op Hom, en Hy sal dit uitvoer” (Ps. 37:5).

Ons word ook deur die Woord opgeroep om die weg van God te bewandel: “Wag op die Here en hou sy weg, en Hy sal jou verhoog” (Ps. 37:34).

Daarom dat die Woord van die Here praat van die onderskeid tussen die goeie weg (Jer. 6:16), ook genoem as die weg van die Here (Jer. 5:4 en 5), die heilige weg (Jes. 35:8) of die ewige weg (Ps. 139:24), en die verkeerde weg (1 Kon. 13:33), ook aangedui as die weg van smart (Ps. 139:24) of die weg van die dood (Jer. 21:8).

Ons Heiland het self in (Matt. 7:13 en 14) van die breë en die smal weg gepraat, en Homself die Weg genoem. Daarom sê ons, ons bewandel in al ons weë die Weg: Christus.

In Hand.9:2 word die gelowiges genoem mense wat in die Weg wandel. Hier is die betekenis van Weg, die Christelike leer. En daarom bid ons in Ps. 25:4: “Here, maak my u weë bekend; leer my u paaie...”

Ons lees van die verlore seun wat van sy vaderhuis af weg gegaan en op die verkeerde weg gegaan het, hy het gesteun op sy eie insig. Sy pad is toe krom gemaak, eers toe het hy terug gegaan het na sy vaderhuis, is sy pad weer reg gemaak.

Hoeveel mense het nie al die Here verlaat nie, hulle bewandel die dwaalweë, duisterweë, doodloopstrate en dan ook selfgekose weë.

reguit pad

Ken Hom! Dit beteken: erken Hom, slaan ag op Hom, loop nie by Hom verby nie, hou Hom nie buite jou besluite nie en vra na sy vereistes volgens sy Woord.

Ons lees van die sonde van Eli en sy seuns, hulle het nie met die Here reke­ning gehou nie  (1 Sam. 2:12). Wat was die einde? Eli en sy huisgesin het onder gegaan. Samuel het wel die Here geken en ag geslaan op die Woord van die Here, en hy is geseën en was ’n seën vir die volk. In 1 Kron. 28:9 sê Dawid vir Salomo: “En jy, my seun Salomo, ken die God van jou vader en dien Hom met ’n volkome hart en met ’n gewillige siel, want die Here deursoek al die harte, en Hy verstaan elke versinsel van die gedagtes. As jy Hom soek, sal Hy jou deur Hom laat vind; maar as jy Hom verlaat, sal Hy jou vir ewig verstoot.

Wie in sy lewenswandel die Here erken, sal geseën word. Dit beteken nie ’n lewe sonder sorge nie, maar wel ’n lewe waar die Here jou sal uitlig bo jou sorge. Om die Here te ken, is om Hom lief te hê (met jou hele hart) en om Hom in alles te gehoorsaam. Ons moet nie op ons eie insig op ons lewenspad wandel nie, maar ons moet daaraan dink dat ons saam met alle medegelowiges, ook in ons kerkgemeenskap, die weg van die Here moet leer en verstaan. Ons moet kinderlik gelowig leef uit Gods vaderhand, en so moet ons ook die wetenskap beoefen.

Wetenskaplike kennis is nie vir die gelowige ’n saak van outonomie, of neutraliteit nie, maar ’n saak van gelowige onderwerping aan die gesag van ons Soewereine God.

Bid sonder ophou, ook met die keuse van jou lewensmaat, die ontvang van verbondskinders en hulle opvoeding, die bestuur van ons geldsake en die besteding van ons vrye tyd. Ook in die teëspoed van enige siekte en die stryd met eensaamheid en die hantering van probleme by die werk.

Hou Hom nie buite jou besluite nie, maar ken Hom in al jou weë, dan sal Hy jou paaie gelyk maak.