Bron: Kompas, 2001. 5 bladsye.

Die Here is Koning

kroon🔗

Enkele Opmerkings oor God se Koninkryk in die Ou Testament🔗

Wanneer die Here Jesus openlik as die Christus begin optree, is een van die kenmerke van sy prediking die Koninkryk. Nadat die Here Jesus deur Johannes die Doper gedoop is, begin Hy om te preek. Ons lees dan in Mattheüs 4:17:

van toe af het Jesus begin om te preek en te sê: bekeer julle, want die Koninkryk van die hemele het naby gekom.

As die Here Jesus van die Koninkryk of die Koninkryk van die hemele praat, omskryf Hy dit nie. Dit is duidelik dat dit nie nodig is nie. Die Jode het geweet wat die Koninkryk is. Hulle weet wat die Ou Testament van God se Koninkryk sê. Die kennis van die Ou Testament is ook hier nodig om die ryke betekenis van Koninkryk te verstaan.

Koning – Troon – Koningskap🔗

Ons lees in die Ou Testament steeds weer dat die HERE Koning is. Hy is die Almagtige Koning van die hele skepping. Dit word o.a. in die Psalms sterk beklemtoon. Laat ek ’n enkele voorbeeld daarvan gee:

Alle volke, klap met die hande; juig tot eer van God met ’n stem van gejubel! Want die HERE, die Allerhoogste, is gedug, ’n groot Koning oor die hele aarde… Psalmsing tot eer van God, psalmsing! Psalmsing tot eer van ons Koning, psalmsing! Want God is Koning van die hele aarde; psalmsing met ’n onderwysing. God regeer oor die nasies; God sit op sy heilige troon. (47:2, 3, 7-9)

Die HERE is koning; laat die volke bewe! Hy troon op die gerubs; laat die aarde sidder! Die HERE is groot in Sion, en verhewe bo al die volke. (99:1, 2)

Die HERE is vir ewig Koning; jou God, o Sion, is van geslag tot geslag! Halleluja!.(146:10)

Die HERE is die Koning oor die hele skepping. Hy regeer vanuit die hemel. Daar staan sy troon. Die profeet Jesaja sien in die sesde hoofstuk van sy boek die volgende:

Ek het die HERE sien sit op ’n hoë en verhewe troon, terwyl sy some die tempel gevul het. Serafs het bo Hom gestaan; elkeen het ses vlerke gehad: met twee het hy sy aangesig bedek, en met twee het hy sy voete bedek en met twee het hy gevlieg. En die een het die ander toegeroep en gesê: Heilig, heilig, heilig is die HERE van die leërskare. Die hele aarde is van sy heerlikheid vol! (1-3).Sien ook 66:1

Die HERE het sy troon in die hemel gevestig en heers oor alles. Psalm 103:19

In die Ou Testament word verskillende Hebreeuse woorde gebruik wanneer daar van die HERE se Koningskap en van sy Koninkryk gepraat word. Dit is vanweë die HERE se Almagtige Koningskap dat geen aardse koning sonder Hom enige mag op aarde kan uitoefen nie.

Dit speel ’n baie belangrike rol in die boek Daniël. Ons lees van ’n groot stryd tussen die HERE en Nebukadnesar. Nebukadnesar sien homself as die groot koning. Hy wil die koninkryk van die mens op aarde vestig. Die HERE wys dan in die droom van die groot beeld dat die enigste ewige Koninkryk sy Koninkryk is wat deur Jesus Christus al die koninkryke van die wêreld sal vernietig. Nebukadnesar laat 17 jaar daarna ’n groot beeld bou waar al die afgevaardigdes van die volke, waaroor hy heers, moet buig. Die HERE gryp dan in. Nebukadnesar sien homself as die magtigste god (3:15) en die beeld moet op hom dui. Nebukadnesar moet erken dat die HERE die Almagtige is, want dit is die HERE wat Sadrag, Mesag en Abednego in die vuuroond red.

boom aarde

Enkele tientalle jare daarna droom Nebukadnesar ’n droom waarin hy ’n boom sien wat in die middel van die aarde staan. Nebukadnesar het homself weer verhef. ’n Jaar na die uitleg en waarskuwing van die HERE, gaan Nebukadnesar verder met sy selfverheffing. Hy, wat dink dat hy die magtigste is, word dan kranksinnig en gedra hom soos ’n dier. By die uitleg van die droom het Daniël al gesê dat dit gaan gebeur. Hoekom moes dit gebeur? Ons lees die antwoord hierop in 4:17:

Op ’n besluit van die bodes berus die bevel, en ’n woord van die heiliges is die saak, met die bedoeling dat die lewendes kan erken dat die Allerhoogste mag het oor die koningskap van die mens en dit gee aan wie Hy wil, en die nederige onder die mense daaroor aanstel.

Nebukadnesar, wat toe die wêreldheerser was, moet in sy lewe tot die erkenning kom dat die HERE Koning is en dat die hele aarde sy Koninkryk is. Nadat Nebukadnesar God se mag tot in sy kranksinnigheid gevoel het, kom hy tot hierdie belydenis wat hy in sy hele koninkryk laat bekendmaak:

Mag julle vrede groot wees! Dit behaag my om tekens en wonders wat die allerhoogste God aan my gedoen het, te verkondig. Hoe groot is sy tekens, en hoe groot sy wonders! Sy koninkryk is ’n ewige koninkryk, en sy heerskappy is van geslag tot geslag. (4:2, 3)

Onderskeid Skeppingkoningskap – Verlossings- of Genadekoningskap🔗

Dit gebeur meerdere kere in boeke dat daar ’n onderskeid gemaak word tussen God se skeppingkoningskap en sy koningskap van genade. Hierdie onderskeid word nêrens in die Ou of Nuwe Testament gemaak nie. Die gevaar van hierdie onderskeid is dat ons ’n skema maak waarin ons ’n sekere gedeelte van die Bybel wil druk. Hierdie onderskeid is ook in dié sin gevaarlik dat dit die indruk kan wek dat die HERE se Koningskap op verskillende dinge gerig is en die HERE se regering nie ’n eenheid is nie.

Dink aan die voorbeeld van Nebukadnesar. Die HERE wys vir hierdie man dat Hy die Koning van die konings is. Dit behels nie slegs die feit dat die HERE die Skepper van hemel en aarde is nie. Die HERE wat sy Almag in die skepping gewys het, sorg daarvoor dat Nebukadnesar se regering nie die verdelging van sy volk kan beteken nie. Die HERE se skepping, sy sorg vir die wêreld en die geskiedenis kan en mag geen oomblik van sy werk van verlossing en herskepping losgemaak word nie. Die HERE is Koning. Die hele skepping is sy Koninkryk. Deur sy Koningsheerskappy bewerk Hy die verlossing deur Jesus Christus en bewerk Hy die herstel van sy skepping op die dag van Christus se terugkeer.

Die HERE regeer! Sy regering is in die Ou Testament ook altyd ’n regering tot heil van sy volk en tot onderwerping van sy vyande. Sy regering is nie net ’n algemene uitoefening van sy mag nie. Die HERE is die Koning wat ook sy wil bekend gemaak het. As ’n mens daarop let, word dit ook meer duidelik wat sy Koningskap vir mense in hulle daaglikse lewe beteken.

Die Koning en Sy Wil🔗

Die HERE wys al in die paradys dat Hy Koning is. Hy is dit wat vir die mens sê hoe hy moet lewe.

Hy lê die mens ook die gebod op dat hy nie van die boom van kennis van goed en kwaad mag eet nie.

Die HERE het sy wil aan die eerste mense bekend gemaak en handhaaf na die sondeval sy wet, sy wil vir die mens. Die HERE het nie sy paradyswet deur en na die sondeval verander nie. Dit beteken dat die inhoud van die Tien Gebooie as God se Koningswet ook in die tyd voor Sinai en voor Israel se volksbestaan gegeld het.

tien gebooie

Die HERE se wil het betrekking op alle dinge van ’n mens se lewe. Dit word baie duidelik as die HERE in die woestyn vir Israel sy wette gee. Hy gee dan nie net enkele algemene gebooie nie, maar Hy wys dat ’n mens se daaglikse lewe volgens sy wil moet wees. Hy gee wette en gebooie oor allerhande dinge. Dit beteken nie dat die HERE vir elke situasie ’n voorskrif gegee het nie. Dit beteken wel dat die HERE aangedui het dat geen enkele ding, geen enkele terrein van die lewe buite die diens aan Hom staan nie. As ’n mens in ’n situasie kom wat in die Bybel nie genoem word nie, moet ons ons tog inspan om vir onsself te vra: wat is God se wil in hierdie situasie? Wat is die wil van ons Koning? As Abraham Kuyper die bekende uitspraak maak dat “geen duimbreed op aarde bestaan waarvan Christus nie sê dit is Myne nie,” is dit heeltemal in lyn met dit wat ons al in die Ou Testament lees. Die hele Israelitiese wetgewing getuig daarvan.

Die optrede van die profete teenoor die konings, priesters en die hele volk getuig daarvan. Niks in die lewe kan en mag van die HERE as die Koning en die Wetgewer losgemaak word nie. Daarvan moes Israel as volk in die wêreld getuig. Hoe ’n groot voorreg was dit vir die volk Israel om te mag weet:

Hy maak aan Jakob sy woorde bekend, aan Israel sy insettinge en sy verordeninge. So het Hy aan geen enkele nasie gedoen nie; en sy verordeninge, die ken hulle nie. Halleluja!.Psalm 147:19, 20

Die probleem wat vanaf Genesis 3 bestaan, is dat die mense nie volgens God se wil wil lewe nie. Hoe kan mense dit doen as die HERE die Koning is en wat beteken dit vir die plek van die mens in God se Koninkryk?

Ons kan sê dat die HERE Koning is. As ’n mens egter let op dit wat mense doen, leef hulle dikwels in stryd met God se wil. So was dit ook in die Ou Testament. Tas dit nie God se koningskap aan nie? Wat is die mens se plek as die HERE Koning is?

Die Koning en Sy Onderkoning🔗

Die HERE skep die hemel en die aarde. Die hele kosmos is sy koninkryk, die gebied wat Hy vir Homself gemaak het om daaroor te regeer.

Hy skep die aarde. Hy maak dit gereed vir sy hoogste skepsel, die mens. Hy roep die mens om in die skepping te wys wie Hy is. Die mens word volgens sy beeld en gelykenis gemaak. Die HERE roep die mens om in sy diens die hele aarde te regeer. Sien Genesis 1:26-28.

God is die Koning en die mens is God se onderkoning op aarde. Die onderkoning is geroep om so te lewe en so te regeer dat hy daardeur die Koning se beeld vir die skepping sigbaar maak.

Dan kom die sondeval. Die mens kies teen sy Skepper en Koning. Binne God se koninkryk ontstaan opstand en ongehoorsaamheid aan Hom as Koning. Ongehoorsaamheid aan die HERE het al vroeër kop uitgesteek toe ʼn deel van die engele teen God in die hemel opgestaan het. Sien 2 Petrus 2:4 en Judas 6. Hulle aanvoerder is die duiwel.

Die duiwel steek God na die kroon. Die mense bou selfs ʼn toring in Babel om te wys dat God nie magtiger as hulle is nie.

Deur die ongehoorsaamheid van hulle wat gehoorsame burgers van God se koninkryk moes wees, word veel van God se koninkryk versluier. Selfs so dat op ʼn sekere oomblik, terwyl daar waarskynlik al meer as een miljard mense op aarde gewoon het, nog net agt mense as burgers van God se koninkryk gelewe het. Noag en sy familie. As ’n mens kyk na dit wat die mense op aarde doen, lyk dit asof God as Koning misluk het. Dit lyk asof Hy beheer verloor het.

Die sonde, die lewe as slawe van die sonde, asook die gevolge van die sondeval soos siekte, dood en natuurrampe, verduister baie van die HERE se heerlike koninkryk.

sonlig

Nogtans roep die HERE ook in hierdie omstandighede mense om Hom te dien en in hierdie duistere wêreld sy koninkryk sigbaar te maak. Elke daad wat in liefde en gehoorsaamheid aan die HERE gedoen word, is ʼn teken van God se koninkryk wat in hierdie wêreld opflikker. Die mens is daartoe geroep om al hoe meer die lig van God se koninkryk in hierdie duistere wêreld te laat straal. Die werk van mense maak dan God se koninkryk sigbaar, maar kan nie die volle heerlikheid bring nie. Dit kan nie daarvoor sorg dat die hele wêreld in alles van sy Koning en sy heerlikheid spreek nie. Ondanks dit wys die HERE ook in sy oordele dat Hy Koning is.

Die Koning Oordeel🔗

Die HERE wys in die Ou Testament dat Hy Koning is. Hoe groot die duiwel en die mense se ongehoorsaamheid en opstand ook al is, nogtans is dit Hy wat regeer. Die oomblik toe dit lyk asof die hele mensheid Hom verlaat het, gee Hy vir Noag en sy gesin die opdrag om die ark te bou. Die hele mensheid kan nie verhinder dat die HERE sy oordeel in die sondvloed laat kom nie. Hy beheer alles. Hy beheer ook die natuur en kan daardeur vir veertig dae reën laat uitsak. Hy sorg dat die hele aarde onder water staan en dat elke mens sterf, behalwe die agt mense wat Hom nog gedien het.

Toe die mensheid by die toringbou van Babel in opstand teen God sy eenheid gevind het, wys Hy weer dat Hy Koning is. Hy verwar daar hulle tale, waardeur hulle nie meer saam aan die toring kan bou nie – dit wat die monument van die mens se mag teenoor God moes wees.

God se oordele wys steeds weer dat Hy Koning is. Hy is Koning, maar tog sien ons die heerlikheid daarvan nog nie in volle mate nie.

Ook in die Ou Testament het die gelowiges geweet van die “alreeds” en die “nog-nie”.

Alreeds en Nog nie🔗

Die HERE is Koning en tog mag die gelowige nog baie verwag. Die HERE se koningskap sal eendag vir elke mens in baie groter heerlikheid sigbaar word. ʼn Pragtige voorbeeld van die HERE se Koning-wees en die verwagting van dit wat nog kom, sien ons in Psalm 96. Hierdie psalm begin daarmee om die hele aarde op te roep om die HERE te eer. Ons lees dan in vers 9-11:

aanbid die HERE in heilige gewaad; beef voor sy aangesig, o ganse aarde! Sê onder die volke: Die HERE is Koning! Ook staan die wêreld vas, sodat dit nie wankel nie. Hy sal die volke regverdig oordeel. Laat die hemele bly wees en die aarde juig; laat die see en sy volheid bruis.

Nogtans weet die skrywer van hierdie psalm dat ʼn heerliker openbaring van God se koningskap nog sal kom. Die volle gehoorsaamheid aan die HERE word nou nog nie gesien nie. Dit is daarom dat hy vol verwagting na die toekoms kyk:

Laat die veld juig en al wat daarin is; dan sal al die bome van die bos jubel voor die aangesig van die HERE; want Hy kom, want Hy kom om die aarde te oordeel; Hy sal die wêreld oordeel in geregtigheid en die volke in sy trou.” (vs. 12, 13)

Die Ou Testamentiese gelowige sien vol hoop uit na die toekoms van die volle heerlikheid van die koninkryk. Hy kyk daarom met gespanne verwagting uit na die koms van die Messias. Dit is juis die mense wat in geloof hulle taak as onderkoning uitgevoer het (die heiliges is) wat in God se Koninkryk die koningskap sal ontvang. Ons lees daarvan in Daniel 7:18:

en die heiliges van die Allerhoogste sal die koningskap ontvang, en hulle sal die koninkryk in besit neem tot in ewigheid, ja tot in alle ewigheid.

Die Koning en die Messiaanse Ryk🔗

Die HERE regeer. Tog sal vir God se volk die dag kom dat dit vir hulle ʼn baie duideliker en heerliker werklikheid sal wees. Die dag sal eendag kom dat alle onreg, alle gebrek, alle vyandskap teen die HERE en sy wil vir altyd verdwyn het. Al God se vyande sal vir altyd magteloos word. Dit is ook die tyd dat God se volk nie meer met die volk Israel sal saamval nie. Die dag sal kom dat die HERE nie meer al die ander volke buite Israel in hulle eie weë laat wandel nie. Sien Handelinge 14:16. Dan het die Messias reeds gekom en gaan die verkondiging van sy evangelie oor die hele aarde en na al die volke. Dit is die tyd dat in vervulling gaan wat die HERE vir Abraham gesê het:

En Ek sal seën diegene wat jou seën, en hom vervloek wat jou vervloek; en in jou sal al die geslagte van die aarde geseën word. Genesis 12:3

Die verwagting van die volle openbaring van God se koninkryk lees ons steeds weer in die Ou Testament en word met die koms en regering van die Messias verbind.

Ek gee enkele voorbeelde: Dawid profeteer van hierdie Messiaanse ryk in Psalm 72 en bid dan hartstogtelik om die koms daarvan:

En geloofd sy vir ewig sy heerlike Naam! En laat die hele aarde met sy heerlikheid vervul word! Amen, ja amen. (vs. 19 vgl. Openbaring 22:20)

mensehande

Van hierdie heerlike herstelde koninkryk lees ons o.a. ook in Jesaja 9 en 11. Hierdie herstel word gebring deur die Messias wat op die troon van sy vader Dawid sal sit. Hierdie Verlosser kom:

tot vermeerdering van die heerskappy en tot vrede sonder einde, op die troon van Dawid en oor sy koninkryk, om dit te bevestig en dit te versterk deur reg en geregtigheid, van nou af tot in ewigheid. Jesaja 9:6

Hierdie koninkryk sal ʼn koninkryk wees waar die hele wêreldbevolking, waar elke burger die wil van God as Koning wil leer en doen:

En baie nasies sal heengaan en sê: Kom laat ons optrek na die berg en na die huis van die God van Jakob, dat Hy ons in sy weë kan leer en ons in sy paaie kan wandel. Want uit Sion sal die wet uitgaan en die woord van die HERE uit Jerusalem… Die HERE sal koning wees oor hulle op die berg Sion, van nou af tot in ewigheid.Miga 4:2, 7

God se kinders wat regtig by die Woord in die Ou Testament geleef het, het met groot verlange na die koms van die Messias en sy ryk uitgesien. In Hom het die Koning en die koninkryk gekom.