Lees en lees⤒🔗

Dit is 'n bekende uitdruk­king. Ons moet dankbaar wees vir die feit dat die Bybel nog wel gelees word, en dat daaruit vir ons kinders voorgelees word. Tog bekruip 'n vraag mens ook: Lees ons slegs letters of woorde van die Bybel? Of lees ons om die vraag te beantwoord wat God nou en hier ty­dens ons godsdiens aan ons wil bekend maak van Homself, sy werke, sy wil, sy wese?

Immers: die Skrif self is helder en uitgesproke oor die feit dat dit verstaan wil word. Op meer as een plek word daarop gewys dat die Skrif helder is. Natuur­lik is alles nie vir ons ver­duisterde menslike ver­stand begryplik nie. Niete­min moet elkeen wat dit erns met die Bybel maak, bely: U Woord is 'n lig, en 'n lamp? Juis hierom wil die Bybel nie net opper­vlakkig en vinnig gelees word om net so gou weer gebêre te word nie. Die Bybel wil by ons bly — ook deur middel van ons huisgodsdiens.

In hierdie verband is dit die moeite werd om Deuteronomium 6 na te gaan en te kyk hoe ons die Skrif aan ons kin­ders moet voorhou. Dan blyk in elk geval duidelik dat die oordra van God se gebooie en Woord aan ons kinders nie 'n vinnige saak is nie, maar 'n stuk bege­leiding op 'n weg.

Gesindheid←⤒🔗

Deuteronomium 6 is baie uitgesproke oor die ge­sindheid van die ouer wat sy kind, met die Woord — ook in huisgodsdiens — be­gelei. Daar word beveel. "Daarom moet jy die Here jou God liefhê met jou hart en siel en al jou krag". Daarna volg die veelseggende opdrag van God: "Hierdie gebooie wat ek jou vandag gegee het, moet in jou gedagte bly". Voordat God se Woord aan kinders oorge­dra word, geld dus eers die vereiste: "Dit moet in jou hart wees". Jy as ouer moet dus nie net die Woord mondeling oordra nie, maar die Woord leef. Nog voordat jy jou mond oopmaak, om uit die Woord te lees vir jou kind, hóór hy al! Hy "hoor" of die Woord in jou hart is. Hy "hoor" die Woord in jou gesindheid, in jou oë, jou hande, jou glimlag, jou erns, jou luister na hom – en helaas ook in jou vinni­ge godsdienspligpleging.

Die feit dat die Woord "gehoor" word nog voor 'n ouer begin praat, het ver­reikende gevolge — ook vir 'n saak soos die bywo­ning van die erediens deur peuters en kleuters.

Natuurlik is dit so dat 'n kind op hierdie stadium nog min sal verstaan van wat hy in die erediens deur sy ore inneem. Maar ook in die erediens "hoor" hy deur wat sy oë inneem. Hy "hoor": Hier is mense wat saamkom want hulle hoort bymekaar. Hierdie mense leer die kind al iets van die Here. Hier word gebid en die Bybel oopge­maak. Ons behoort nie ons kleiner kinders — woelig en lewendig soos wat hulle is, mede as gevolg van die erfsonde! — hierdie vor­mende voorreg (om deur hulle oë te hoor) te ont­neem nie. As hulle nie deel het in die erediens (selfs in die moederskamer), of in die huisgodsdiens nie, "hoor" en sien hulle nie — en word hulle nie begelei nie.

Praktiese begeleiding←⤒🔗

Deuteronomium 6 bied 'n ander belangrike saak. Dit is dat die Skrif — en daartoe is huisgodsdiens middel — nie 'n bege­leier in teorie is nie, maar in die praktiese, konkrete situasies van die daaglikse lewe. Die begeleidende Woord moet nie net "in jou hart en gedagtes bly" nie (Deuteronomium 6:6). Jy moet dit inskerp by jou kinders en met hulle daaroor praat — as jy in jou huis is, en as jy op pad is, as jy gaan slaap, as jy opstaan. Ba­sies is die hele lewe 'n aaneenskakeling van: by die huis wees op pad wees, slaap, opstaan. Dit gaan dus oor alle aksies in die normale konkrete lewe.

Juis hierin wil die Woord 'n begeleier wees. En juis daarom word die "Woord in die hart" en mond van die ouer een stuk begeleiding wat in die daaglikse ervaringe van ouers en kinders ingeweef is.

Prakties sou ek wat hierbo gestel is, soos volg as 'n voorbeeld wil toelig.

Veronderstel dat 'n een­voudige gedeelte soos Psalm 23 met huisgods­diens behandel word. Uitgaande van die feit dat die Woord begelei, kan ek vooraf die vraag stel: Hoe moet ek Psalm 23 aan my kleiner kinders oordra so­dat hulle dit kan beleef as praktiese begeleiding?

Oorweeg die volgende vrae aan u kinders.

• Wat maak die Here van Homself bekend in Psalm 23?
• Wat beteken dit dat jy as kind kan sê: Die Here is my Herder?
• Wat beteken dit dat die Here jou Herder is
  as jy vanaand alleen in die donker kamer moet slaap?
  môre as jy met jou fiets skool toe ry?
  in die klaskamer?
  as jy aan atletiek of rugby deelneem?
• Wat vra die Here van jou omdat Hy jou her­der is?

Die instelling by so 'n huis­godsdiens sal dus eerder wees:

Jannie, gaan haal die Bybel. Ons wil hoor wat die Here van Homself aan ons sê, wat Hy wil sê van ons lewe die afgelope dag, en hoe Hy ons môre wil begelei.