As dit gaan oor geweld in die Bybel, wys ek allereers na dit waaroor ons almal saamstem. Die gebruik van geweld vir die verdediging en uitbreiding van die koninkryk van God is vir ons verbode. Daarom verwerp ons elke verheerliking van geweld hartgrondig, soos wat ons dit in allerlei Moslem-aksies vind. Om na die wapens te gryp om aanhangers van ʼn ander geloof uit te skakel in ʼn ‘heilige oorlog’, is baie duidelik in stryd met wat die Bybel vandag van ons vra.

Menseslagting⤒🔗

Maar, sal iemand dan antwoord, as dit so is, dan moet ʼn mens tog ook die geweld in die Ou Testament afkeur? Dink maar aan daardie geweld waarmee die volke, op God se bevel, heeltemal uitgeroei moes word, vrouens en kinders ingesluit. Noem ons dit nie vandag ‘menseslagting’ wat daar tydens die verowering van Kanaän deur die Israeliete gedoen is nie? Nog ʼn stappie verder: Moet ons nie eerlik erken dat so iets eintlik nooit op God se rekening geskryf kan word nie, maar dat dit eerder die visie van die skrywer(s) van ʼn boek soos Josua was om dergelike geweld aan God se naam te verbind? Laasgenoemde lees ons byvoorbeeld in die boek van die teoloog Sam Janse, wat onlangs verskyn het. Hy is dankbaar dat in die voortgang van die Bybelse openbaring, geweld op die agtergrond verdwyn het. In die Nuwe Testament word die geweld in God se hande gelê. Hy sal oordeel en daarom hoef ons dit gelukkig nie te doen nie.

Ek stem heeltemal met Janse saam wanneer hy die reg om geweld te oefen in God se hande plaas – daardie God wat eenmaal regverdig oor alle mense sal oordeel. Maar dit beteken nie dat ek die gewelddadige verowering van Kanaän daarmee saam ook agteraf wil veroordeel nie.

Voortgang←⤒🔗

Daarvoor het Ek Drie Argumente.←↰⤒🔗

• Eerstens lyk dit nie vir my korrek om te beweer dat in die voortgang van die openbaring die oproep tot menslike geweld op die agtergrond verdwyn het nie. So ʼn bewering veronderstel dat die oproep tot gebruik van geweld tydens die Ou Testamentiese periode wél op die voorgrond gestaan het. En dat die mense destyds dus die reg in eie hande geneem het in plaas daarvan om dit aan God toe te vertrou. Ek meen dat dit bestry moet word. Die boodskap om die reg nie in eie hande te neem nie, is ook duidelik in die Ou Testament aanwesig. Die teks: “My (God) kom die wraak toe en die vergelding” haal Paulus uit die Ou Testament aan (Deuteronomium 32:35). Ek is nou reeds jare met studie van die Ou Testament besig en dit val my herhaaldelik op dat die Israeliet gereeld roep om wraak, maar dat hulle die wraak nie self uitgevoer het nie, omdat hulle besef dat God die wreker is.

• In die tweede plek, as daar in die Ou Testament sprake is van die banvloek, van wraak en uitroeiing, dan word daar redes daarvoor aangegee. Dit was die HERE wat sy volk die opdrag gegee het om die volke wat in Kanaän aanwesig was, uit te roei. Maar Hy het vir Abraham gesê dat die Israeliete die beloofde land eers in besit mag neem as die maat van die misdade van die Amoriete vol was. Die aartsvaders het as vreemdelinge in Kanaän vertoef en moes gewoonweg met die Amoriete besigheid doen. Hierdie Amoriete mog eers eeue later aangeval word. Toe was die tyd ryp daarvoor, nie vroeër nie. En toe die tyd reg was, het Israel nie ʼn vrybrief ontvang om almal te dood wat hulle op hul pad van Egipte na die beloofde land teëgekom het nie. Die volk Edom het hulle baie moeite veroorsaak, en tog mog hulle nie ʼn voet op die bodem van hierdie broedervolk sit nie.

• In die derde plek is dit merkwaardig dat iemand (wat moeite het met die geweld in die Ou Testament) nie ʼn opmerking maak oor die groot oordeel van God in die toekoms nie. En dit terwyl daardie oordeel tog ook as baie gewelddadig beskryf kan word, met name in die boek Openbaring. Dit is hier ook sinvol om daarop te wys dat dit nie die gelowiges is wat dan mag toeslaan nie. Hulle moet baie ly, hulle kan roep om wraak, maar dit is wel God met sy engele en Jesus Christus (!) wat die wraak uitvoer.

Wie die een aspek van geweld nie aanvaar nie (die geweld in Kanaän), kan dus ook nie die ander aspek aanvaar nie (die geweld in die laaste oordeel). Ek kan verstaan dat daar mense is wat vrae het by sommige van die geweld-tekste in die Bybel. Ek het ook vrae by sommige van hierdie tekste.

Die radikale oplossing van sommige mense om hierdie geweld dan los te maak van God, beteken egter wel dat ons dan ’n eie Bybel met ons eie beeld van God gemaak het. En omdat ek dit ten alle koste wil voorkom, bly ek liewers met vrae oor die geweld in die Bybel as wat ek by so ’n oplossing moet uitkom.