Die kloning van 'n skaap (Dolly) uit 'n sel van 'n volwasse dier was 'n wetenskaplike deurbraak en het groot opslae gemaak in verskeie kringe. Vir die eerste keer is 'n soogdier met dieselfde genetiese inligting in die selkern as die volwasse dier gebore.

Hoe is dit moontlik? Is dit ook moontlik by mense? Wat is die agtergrond van kloning? Wat sê die Bybel hieroor? Hierdie is vrae waarop ons as kinders van die HERE antwoorde moet gee.

Wat is Kloning?⤒🔗

'n Liggaamsel (46 chromosome) van 'n skenkerdier word versmelt met die ontkernde eiersel van dieselfde of 'n ander dier om 'n nuwe sel te vorm met die volledige pakket genetiese inligting as die skenkerdier se liggaamsel. Die ontkernde eiersel het 23 chromosome gehad voordat die kern uitgehaal is. 'n Eiersel het die helfte van 'n normale sel se chromosome omdat dit tydens bevrugting met die spermsel versmelt wat ook 23 chromosome het. Na konsepsie is daar dus weer 46 chromosome. Die nuwe lewe verdeel dan om al die liggaamselle te vorm, elk met 46 chromosome. Hierdie eiersel word in die baarmoeder van 'n moederdier geplaas om te groei.

Wat het Dr Ian Wilmut en Sy Span Navorsers gedoen?←⤒🔗

Die doel van die eksperimente was om die kernmateriaal van een sel in 'n eiersel in te plant waarvan die kernmateriaal verwyder is. In eerste eksperimente is selle verkry uit die embrioniese skyfie van 'n 9 dae oue "Welsh mountain" skaap embrio. In die nuutste sukses is selle verkry uit die uier van 'n volwasse "Finn Dorset" skaapooi van 6 jaar oud. Na vele probeerslae is die kern van die uiersel verwyder en dmv mikrochirurgie oorgeplant in 'n eiersel van 'n surrogaatmoeder. Die eiersel se kern is vooraf verwyder. Samesmelting van die skenkerkern en die surrogaateiersel sowel as die aktivering van die eiersel is bewerkstellig deur 'n elektriese impuls. Dit is vasgestel dat by bevrugting van 'n eiersel die reaksie 'n elektriese impuls tot gevolg het.

Die realiteit is dat die meeste lammetjies wat met hierdie tegniek gebore is spoedig dood is as gevolg van aangebore afwykings.

Die proses word dikwels in die pers as heel eenvoudig voorgestel. Dit is allermins so. Die feit dat 277 probeerslae nodig was voordat Dolly gebore is bewys dit.

Wat was die Motivering Agter die Navorsing?←⤒🔗

'n Farmaseutiese maatskappy (PPL Therapeutics) borg 33% van die eksperiment deur Wilmut uitgevoer. Hulle hoop om skape of beeste te kloon wat terapeutiese middels in hul melk afskei en later selfs varke met organe wat in mense oorgeplant kan word. Dit is die volgende stap – om te probeer om transgeniese diere te produseer wat 'n menslike geen bevat en nie deur die menslike immuunstelsel as liggaamsvreemd herken word nie. Die jongste nuus uit Londen is dat die Skotse wetenskaplikes, dieselfde wat Dolly gekloon het, nou 'n transgeniese lam met 'n menslike geen gekloon het met die naam van Polly. Dit maak die moontlikheid van diere wat farmaseutiese middels in hul melk afskei of organe produseer al hoe groter.

Hierdie wetenskaplike sukses is deur 'n geweldige hoeveelheid navorsing voorafgegaan. Daar is egter ook 'n filosofiese kultuurhistoriese agtergrond. Die feit dat 'n skaap in ons kultuur gekloon is, is nie net die gevolg van menslike nuuskierigheid en wetenskaplike tegniese ontwikkeling nie, maar ook die feit dat ons in ons kultuur op 'n spesifieke manier na die natuur begin kyk en daarmee begin omgaan het. Die natuurwetenskaplike metode reduseer tot 'n groot mate die volle werklikheid deur net na een aspek te kyk en nie die geheel in oënskou te neem nie. Die metode vra na die materiële aanpak van dinge, hoe iets werk en wat mens daarmee kan doen. Baie goeie dinge het hierdeur moontlik geword byvoorbeeld die produksie van voedsel en mediese behandeling. Die vraag na die oorsprong, sin en betekenis van dinge word egter nie gevra nie. Kom ons neem 'n voorbeeld: Die groei van gras kan bevorder word deur kunsmisstowwe, maar iemand wat 'n stuk land sien as 'n produsent van gras waarvan die opbrengs gemaksimaliseer kan word deur kunsmisstowwe kan die omgewing groot skade berokken. Die land word as 'n produksiemiddel gesien. Dit klink heel logies, maar baie van ons probleme is vandag as gevolg van 'n te simplistiese toepas van die resultaat van die natuurwetenskaplike metode. Die belangrikste van hierdie reduksie van die werklikheid is dat die wetenskaplike metode afsien van die Here in verhouding tot sy skepping. Die natuur word as godloos gesien. Die wetenskap maak dikwels in sy metode asof God nie bestaan nie. Dit is dan ook nie snaaks dat die verband tussen die skepping (natuur) en God ook nie in die resultate teruggevind word nie. Ons het in ons samelewing al hoe meer die skepping leer sien deur die bril van wetenskap en tegniek. Wat kan geproduseer en verbruik word? As iemand 'n rooi bril opsit, moet hy nie verbaas wees as hy slegs rooi waarneem nie. Dit is wat vandag gebeur. Die visie op die normatiewe orde in die skepping is erg vertroebel. Die natuur word meer gemanipuleer as gewaardeer. Die werklikheid word gelykgestel met bruikbaarheid. So word ook na die genetika gekyk. Die mens wil met sy wetenskaplik-tegniese metode die hele werklikheid so beheers om so alle probleme wat voorkom op te los en materiële welvaart en geluk te waarborg.

←⤒🔗

Wat sê die Skrif?←⤒🔗

Die Skrif is baie duidelik. Ons is deur God as rentmeesters op aarde aangestel om in verantwoordelikheid te heers, te bestuur, te bewerk en te bewaar. (Genesis 1:28) Dit is 'n positiewe opdrag. As ons goeie rentmeesters wil wees kan ons nie anders as om met die bril van die Skrif na die skepping te kyk nie. Daarsonder is ons visie beperk, vertroebel en eensydig. Dit gee ons 'n aktiewe roeping in God se skepping, ook met die tegnieke wat ons mag ontwikkel.

God is soewerein oor lewe en dood. (Genesis 1:26). Luister wat sê Deuteronomium 32:39:

Aanskou nou dat dit Ek is en dat daar geen god naas My is nie; Ek maak dood en maak lewend, Ek het verbrysel en Ek genees; en daar is niemand wat uit my hand red nie.

As God soewerein is, dan is sy wette ook soewerein. God eis gehoorsaamheid.

Die kundigheid wat ons ontvang moet gelei word langs God se bane.

Ek neem vandag die hemel en die aarde as getuies teen julle; die lewe en die dood, die seën en die vloek het Ek jou voorgehou. Kies dan die lewe, dat jy kan lewe, jy en jou nageslag.Deuteronomium 30:19

Die orde in die natuur is vir ons onmoontlik om te ontken. Die Skrif leer ons waar hierdie orde vandaan kom. Die wyse waarop iemand gebore word is 'n wonder van God (tot in fynste detail daarvan waarvan ons vandag bewus is) wat gebeur langs die natuurlike weg wat God gegee het tussen man en vrou (Genesis 1 en 2). Dit is God se normatiewe orde in die skepping. Onvrugbaarheid kan ons met behulp van die insig wat ons het in die detail van God se skeppingswerk behandel net soos ander siektes. Maar ook hierdie kunsmatige voortplantingstegnieke moet binne die huwelik en sonder embrio-manipulasie plaasvind.

Die Volgende Beginsels kan Neergelê word t.o.v. Kloning:←↰⤒🔗

1. Konsepsie is God se handewerk. Hy gebruik daarvoor 'n manlike spermsel en vroulike eiersel. God is die outeur van ons nageslag. Hy belowe aan Abraham 'n nageslag soos die sterre aan die hemel. En Hy het dit ook gedoen en is steeds besig om dit te doen.

2. Lewe begin by konsepsie. Ons het dus die koninklike taak om die nuwe lewe wat met konsepsie ontstaan te beskerm.

3. Die HERE hou ons direk verantwoordelik vir ons genetiese nageslag.

Die kloon van mense en transgeniese diere is teen God se Woord. Kloning van diere binne die spesie om bv. 'n groter en meer vrugbare bul te behou is op dieselfde vlak as baie ander tegnieke wat reeds lank al bestaan. Ons eet byvoorbeeld almal vandag tamaties wat so gemanipuleer is dat hulle langer vars bly. Ons sal ons egter bewus moet afvra in hoeverre hierdie manipulasies waaronder kloning as deel van ons rentmeesterskap gesien kan word

As ons oog verloor vir God se norme in die skepping kry ons byvoorbeeld met die probleme van 'n gekloonde kind te doen. Wie sal die ouers van die kind wees? Geneties gesien sal die een wat die sel met die kern geskenk het, die ouer wees. Maar daar is ook 'n genetiese verwantskap met die een wat die ontkernde eisel geskenk het. Dit is nou duidelik dat die sitoplasma (selinhoud sonder die kern) van die eiersel ook genetiese materiaal bevat. En die vrou wat die gekloonde embrio in haar baarmoeder dra? Tegnies gesproke kan die vrou al drie elemente skenk, die kern, die eisel en die baarmoeder. 'n Vrou sou dus haar eie identiese tweelingsuster kan baar. Die moontlikheid om 'n kopie van jouself te hê wat kan dien as skenker van organe word genoem. Dit is duidelik dat die orde in God se skepping omgekeer word. Die ouer-kind verhouding verander van 'n ontvanger-gawe verhouding na 'n maker-maaksel verhouding.

Dit is goed om te realiseer dat dit die resultaat is wat gekry word as daar al in die metodes waarop ons met die skepping werk, met God afgereken word. Ja, as God uit sy eie werklikheid uitgeredeneer word.

In die wetenskaplike wêreld pleit gesaghebbende persone soos Francis Crich en E.O. Wilson dat kloning nie verbied moet word nie. Die G-7 lande (met Rusland) het teen menslike kloning standpunt ingeneem vir sover dit gaan oor reproduktiewe kloning. Solank die embrio's nie in die baarmoeder ingeplant word om tot 'n kind te ontwikkel nie. Dieselfde standpunt word deur die etiekkommissie van die Europese gemeenskap en National Bioethics Advisory Commitee van die VSA gehuldig. 'n Embrio is nie 'n mens nie, dit is die gevolgtrekking. Honderde embrio's word tans in laboratoria wêreldwyd geoffer aan die afgod van produksie en bruikbaarheid. Embrio's kan gebruik word om medisyne te maak. Hulle het ekonomiese waarde. Embrio's kan gekloon word om weefsel te groei vir orgaanoorplanting. Die etiekkomitees wys dit nie af nie. Die gekloonde embrio word byvoorbeeld toegelaat om vir 'n kort rukkie te ontwikkel. Daarna word die embrio gedood en stamselle "geoes" om spesifieke weefsels te kweek met die oog op orgaanoorplanting. Menslike embrio's word so gekannibaliseer met die oog op menslike genesing. Hierdie verskriklike manipulasie met embrio's word verder geïllustreer deur hoe daar van ongeskikte embrio's ontslae geraak word. Tegnieke wat hierdie gebreke vroegtydig opspoor maak dit moontlik (pre-inplantasie diagnostiek). Dit word genoem sekondêre voorkoming of optimalisering van die voortplantingsgedrag. Genetika word eugenetika. Ouers wat 'n verhoogde risiko het om 'n gebreklike kindjie te hê, sal meer van bevrugting in 'n proefbuis gebruik maak om die moontlikhede van pre-inplantasie diagnostiek, eksperimente, seleksie of bewustelike afsterwe van die embrio moontlik te maak.

Nee, die HERE verbind hom so aan sy biologiese handewerk dat Hy die embrio 'n besielde individu maak met ewigheidsbetekenis. Dit benadruk ons enorme verantwoordelikheid. Ja, selfs voor konsepsie het Hy ons geroep met 'n spesifieke opdrag en taak.

Die weerstand van Europa en die VSA teen kloning van mense, is dus baie swak en sal nie standhou nie. Mense wat God in die wetenskaplike vraagstelling en metode buite rekening laat, moet nie verwag om Hom terug te vind in hul resultate nie. Wie ver van God sy weg wil gaan, stap op 'n donker afgrond aan… (Psalm 73.) Die wetenskap het nodig om weer die volle werklikheid te beskou, met as sentrale motief, liefde tot God en die naaste. Daarom sal die vraag na God, die oorsprong van alles in alle erns weer gestel moet word. 'n Dienende en gehoorsame, eerder as oorheersende en ongehoorsame houding is nodig.