Sondag 14: Heidelbergse Kategismus
Sondag 14: Heidelbergse Kategismus
Lees Filippense 2:1-18
⤒🔗
Die Gestalte van 'n Dienskneg Aangeneem←⤒🔗
Jesus is die eniggebore Seun van die Vader. Dit beteken dat Jesus die ewige natuurlike Seun van God is. Dus, wanneer die Vader sy eniggebore Seun vir ons gee, beteken dit dat dit God self is wat vir ons gegee word as Verlosser. God laat nie die verlossing van sy kinders oor aan 'n ander nie. God kom ons red. Geen handlanger word gehuur en in diens geneem nie. Die Vader stuur sy eie eniggebore Seun. Daarin sien ons die liefde van die Vader vir ons. En nou, in die Here Jesus se ontvangenis van die Heilige Gees en sy geboorte uit die maagd Maria, sien ons die liefde van die Seun, van Christus, vir ons.
Hy word ontvang van die Heilige Gees, gebore uit die maagd Maria. Wanneer die Seun van God as mens gebore word, is dit duidelik dat dit geen gewone geboorte is nie. Ons Here Jesus word gebore uit 'n maagd. 'n Jong vrou, Maria, kry hierdie Seun voordat sy nog getroud was met Josef. Voordat daar tussen hulle enige geslagsgemeenskap was. Hy word ontvang van die Heilige Gees. Totaal sonder die wil van enige mens word Jesus gebore. Die wil van 'n mens speel hierin geen rol nie. Die kind in Maria se skoot is nie die vrug van die mens nie. Wanneer Jesus gebore word, moet sy Naam werklik die volle betekenis dra. Jy moet Hom Jesus noem, want dit is Hy wat sy volk van hul sondes gaan verlos. Dit is God self wat kom red. Hier is nie 'n samewerking tussen God en mens nie, nie 'n tussenwese tussen God en mens nie. Dit is werklik God wat kom red. Hierdie Seun word ontvang van die Heilige Gees. Dit is alles God se werk. God red ons.
Maar hierdie geboorte is in nog 'n ander opsig heel uniek. Jesus word nie maar net passief gebore nie. Wanneer ons gebore word, kan ons met reg sê dat nie een van ons gevra het om gebore te word nie. Hoor ons dit nie soms as ons ernstig met een van ons kinders praat nie? Dan hoor ons: "Ja, Pa (of Ma), ek het nie gekies om in hierdie huis gebore te word nie. Dit was nie my keuse nie!" Met Jesus is dit anders. Hy het gekies om in hierdie wêreld gebore te word. Wat beteken dit dat Jesus uit die maagd Maria gebore is? Dit beteken dat Hy die ware menslike natuur deur die werking van die Gees AANGENEEM HET. Soos dit hier in die Kategismus pragtig verwoord is: Hy neem dit aan, Hy word nie maar net gebore nie. Sy geboorte is 'n aktiewe daad van liefde. Die liefde van Christus wat skitter in sy maagdelike geboorte. Sy liefde, omdat Hy Homself as dienskneg vir ons gegee het om ons te kom red. Dit was sy beslissing. Dit is nie iets wat Hom "oorkom" nie. Hy was in die gestalte van God en aan God gelyk. Maar Hy het heel gewillig die gestalte van 'n dienskneg aangeneem en aan ons as mense gelyk kom word. Dit is liefde! Soos die Vader Hom, sy Seun, gee uit liefde, so kom Jesus, die eniggebore Seun, tot ons uit liefde en neem ons sondige natuur aan. Jesus se geboorte is 'n daad van sy liefde vir ons. Dit moet ons sien, anders is dit maar bloot 'n teologiese feit waarvan ons kennis neem. Die liefde van God is nie iets waarvan ons bloot kennis neem sonder dat ons daardeur geraak word nie.
En hierdie Jesus kom nie in 'n indrukwekkende gestalte nie. Hy kom as dienskneg. Nadat Hy as mens gebore is, kom verneder Hy Homself deur gehoorsaam vir ons te word tot die dood toe — gehoorsaam tot die dood aan die kruis. En Hy kies dit. Niemand dwing Hom om dit te doen nie. Hy neem dit self op Hom ter wille van ons. Dit beteken nie dat Jesus Homself verneder deur mens te word nie. Baie mense beskou Jesus se menswording op sigself as 'n vernedering. Nee, die vernedering lê daarin dat Hy ons natuur aanneem wat onder die sonde ly. Nie dat Jesus ook sondaar geword het nie. Maar die natuur wat Hy op Hom geneem het, het veroorsaak dat Hy ook gely het. Hy het ook honger gely. Hy was ook vervolg. Hy was soms sonder klere. Hy is deur storms geteister. Hy het eensaamheid geken. Teleurstellings was vir Hom aan die orde van die dag. Sy vriende het Hom ook in die steek gelaat. En dit alles doen Hy gewillig en vrywillig. Hy wat God was en vir ewig God gebly het met sy menswording, verlaag Homself om dienskneg te word. Hy word gebore om te ly, Hy word gebore om vir ons te sterf. Dit is waarvoor Hy gekom het.
Nader aan Ons as Ooit←⤒🔗
In die tweede plek gaan ons nou daarop let dat die Here Jesus deur sy menswording nader aan ons gekom het as wat God ooit was. Toe hierdie Seun van God in Bethlehem gebore word, kom God nader aan ons as ooit tevore. Nou is die vraag natuurlik: Waarom het God so naby aan ons gekom? Dit is nie omdat dit die enigste manier is om heel intiem en vertroulik met ons as mense om te gaan nie. In die Paradys het die Here immers ook baie vertroulik en in nabyheid met Adam en Eva geleef. Daarvoor was geen Middelaar nodig nie. God het met Adam en Eva kom praat. Hy was naby hulle. Die feit dat God in die hemel is en ons op die aarde, is geen struikelblok vir God om naby ons te kom nie. God is God. Hy kan naby ons kom. God se grootheid en almag maak dit nie vir Hom moeilik om na Adam en Eva neer te buig nie.
Ook nog na die sondeval kom God baie naby aan sy kinders. Henog het met God gewandel. Abraham word God se vriend genoem. Hy het met God gepraat. In die woestyn kom woon die Here by sy volk in 'n tent, die tabernakel. Hy wil by sy volk wees. Dit alles noem ek sodat ons baie duidelik daarop moet let dat Jesus Christus nie gekom het om as "tussenwese" tussen die "hoë" God en die "lae" mens kommunikasie moontlik te maak nie. God het nie 'n "tussenwese" nodig om met sy skepsels te kan praat nie. Hy kan dit doen, het dit gedoen met Adam en Eva. Wanneer die Seun van God mens word, is dit nie om vir die eerste keer met ons te kommunikeer nie. Die Seun van God kom so naby aan ons, word mens, om ons sonde te kom wegneem. Hy kom, soos die Kategismus dit so pragtig verwoord, om met sy onskuld en volkome heiligheid, my sondigheid voor God te bedek. Dit is waarom Jesus mens geword het en natuurlik kom God dan nader aan ons as ooit voorheen. Uit sy liefde, om ons sonde te bedek, sodat die kommunikasie kan voortgaan, sodat dit nie afbreek en daar finale skeiding tussen God en sy skepsels kom nie. Hy word nie mens vir die gesellige kontak met die mens nie. Jesus Christus word uit die maagd Maria gebore om 'n werk te verrig vir ons. Daarvoor verneder Hy Homself.
Hoe belangrik dit is, sien ons uit die geweldige inspanning van die satan deur die hele geskiedenis van die wêreld om die geboorte van Jesus te voorkom. Hy val die volk Israel, uit wie die Messias gebore sou word, konstant aan. Eers probeer hy hulle vernietig met die slawerny in Egipte, deur hulle letterlik te laat doodwerk, sodat die Messias nie uit hulle sou voortkom nie. Daarna probeer Satan dit met die kindermoord, die moord op al die seuntjies wat gebore word, om daarmee te voorkom dat God so naby aan ons kom dat ons sondes bedek gaan word. Veral die huis van Dawid loop deur. Want die Verlosser, wat as mens gebore moes word, sou kom as die ware nakomeling van Dawid. Daarom die geweldige aanslag, deur die hele geskiedenis van Israel heen, juis op die koningshuis van Dawid. Dawid se huis staan onder konstante aanvalle van die satan. As Dawid maar van die troon kan afkom, as die Dawidshuis maar vernietig kan word! Dan sal die Seun van God nie as mens gebore kan word nie. Dan is die verlossing van die mens daarmee heen. Toe dit alles misluk het, en Jesus uiteindelik gebore is uit die maagd Maria, probeer hy om Jesus op aarde dood te maak. Ons weet almal van die kindermoord in Betlehem, kort na die geboorte van Jesus. Satan probeer Jesus stuit in sy werk vir ons, voordat Hy sy werk as Verlosser kon voltooi. Hierdie Seun van God was te magtig vir hom. Hy kon die Seun nie stuit in sy werk vir ons nie.
Net een uitweg bly vir die satan oor. Hy kon nie keer dat Jesus as mens gebore word nie. Al wat hy nou kan doen, is om ons weg te hou van Jesus. Uit brandende haat probeer hy ons wysmaak dat Jesus se maagdelike geboorte irrelevant en onbelangrik is, of selfs dat dit nie eens plaasgevind het nie. Ons word verlei om te dink dat dit dalk tog onmoontlik is dat dié Godswonder kon plaasvind. 'n Mens gebore uit 'n maagd? Ag nee, ons is tog almal meer volwasse as dit. Wie sou dit wil glo? Op hierdie manier probeer die satan ons geloof in Jesus te ondermyn. Hy probeer keer dat ons leef in 'n ware geloof in Jesus. Want as Hy nie gebore is uit die maagd Maria nie, dan is Jesus ook nie meer vir ons God wat gekom het om ons sondes te bedek nie. Dan is Hy geen volmaakte Verlosser wat sonder sonde Homself kom gee tot in die dood aan die kruis nie. Dan sien ons nie die skitterende liefde vir ons raak in sy vernedering as Goddelike dienskneg nie. Dan word ons ons geloof ontneem.
Daar waar Ons Lewe←⤒🔗
Vervolgens gaan ons daarop let dat hierdie Jesus langs ons kom staan daar waar ons lewe. Die feit dat die Seun van God mens geword het uit die maagd Maria, het 'n heel aangrypende betekenis vir my daaglikse lewe. God het ons kom opsoek daar waar ons elke dag lewe. Ons hoef ons nie na God toe "op te werk" nie. Ons hoef nie in die hemel op te vaar om Jesus vanuit die hemel neer te trek nie. Ons hoef God nie halfpad na die hemel te gaan ontmoet nie. Ons hoef Hom nie te gaan soek nie. Christus het nie vanuit die hemel gekom om 'n "tussenwese" tussen ons en die Vader te word nie, om as 't ware bo die aarde tussen God en ons te bly sweef nie. Net so min as wat Jesus bo die aarde bly sweef het, so hoef ons nie van ons kant bo onsself uit na God op te styg as 'n bomenslike skepsel om God te ontmoet nie. Ons moet God ontmoet as mense, gemaak na die beeld van God. God vra nie van ons om soort van "supermense" te word nie. Die Seun van God kom staan onmiddellik naas ons in ons daaglikse lewe, ons stryd en sloer van elke dag se verantwoordelikheid.
Hoe dikwels al het mense probeer om deur 'n "heilige lewe" of afsondering van die gewone daaglikse gang van die lewe, hulself tot God te bring.’n Lewe van "raak nie, smaak nie, roer nie aan nie". 'n Lewe van askese. Afsondering van die daaglikse werklikheid, sodat ons God as 't ware halfpad hemel toe kan ontmoet. Dit is 'n blatante miskenning van die maagdelike geboorte van ons Here Jesus Christus. Dit is 'n ontkenning van die vleeswording van die Seun van God. Dit is die gees van die Antichris, skryf Johannes in 1 Johannes 4:3: "En elke gees wat nie bely dat Jesus Christus in die vlees gekom het nie, is nie uit God nie; en dit is die gees van die Antichris". Want dit is die Antichris wat die vleeswording van die Seun van God ontken; dat die Seun van God by ons kom staan. En dit kan sommer so maklik in ons lewens insluip onder die mooiste pretensies, soos 'n begeerte om heilig vir die Here te leef. Mense wat, soos Paulus skryf, verbied om te trou en verbied om die daaglikse vreugdes van die lewe te geniet. Dan kan ons sommer maklik die vleeswording van die Seun ontken. Dit is die gees van die afvalligheid van die laaste dae.
Die feit dat Jesus mens geword het, beteken dat ons nie weg van onsself hoef te vlug of "buite onsself te tree" om God te ontmoet nie. Ons hoef nie die lewe te ontvlug om God te vind nie. Hoe dikwels het jongmense hierdie vrees vir die geloof. Hulle dink dat hulle die vreugde van die lewe gaan misloop; dit waarom dit gaan in die lewe. Hulle dink dat hulle dit langs hulle moet neerlê, indien hulle hul geloof werklik gaan uitleef. Dit is 'n misleiding van die satan. Ons hoef nie die lewe te ontvlug nie, ons mag selfs nie.
Een van my pragtige Graad sewe katkisante het een keer baie eerlik erken dat sy nie wil hê dat Jesus nou al moet kom nie, want sy wil eers grootword en trou. Pragtig! Sy besef ons hoef nie die lewe te ontvlug nie! Inteendeel! Deur ons geloof in Jesus begin ons lewe. Want deurdat Hy mens geword het, kan ons wel die sonde in onsself en in die lewe ontvlug. Maar Jesus het naas ons in ons gewone lewe kom staan. Daar is geen vorm van ons lewe wat die Seun van God nie wil aanraak nie. Hy kom staan deur sy menswording daar waar ons elke dag staan. Daar waar ons lewe en werk. As ons een of ander "superwese" wou wees, sal ons te hoog vir Jesus van Nasaret wees. Ons sou Hom nie kon ontmoet nie. Jesus is gevind in die timmermanswinkel van Josef. By die put besig om vir 'n vrou te vra om vir Hom water te skep. By die bruilof in Kana terwyl Hy vrolik was saam met die gaste.
Ons moet dikwels daaraan herinner word dat Jesus so gewoon en naby ons gekom het. Ons dink altyd aan Jesus as Een wat ver is. Maar Jesus het naby my gekom. In my huwelik en gesin. In my fabriek en kantoor. In my sorge en daaglikse beslommernisse. In my jeug en in my ontwikkeling as jong volwassene. Want Jesus was ook 'n jong volwassene. Hy was ook 'n kind van twaalf wat aan Maria en Josef gehoorsaam moes wees. Indien ons Jesus op 'n ander plek in die lewe wil soek, sal ons Hom nie vind nie. Miskien in een of ander mistieke "ervaring", ja. Die "ervaring" kan ons dalk hê, maar daar ontmoet ons nie die Seun van God wat gebore is uit die maagd Maria nie. Hy het ons natuur, ons lewe, aangeneem.
Bedek My Sondes←⤒🔗
Nou gaan ons in die laaste plek sien hoe Hy ons sondes kom bedek met sy lewe. Want dit is wat Hy kom doen het. Met sy volmaakte lewe het Hy nou my onvolmaakte en sondige lewe vir God kom bedek. Met sy onskuld en volkome heiligheid maak Hy my toe. Hy het nie alleen in ons plek kom sterf nie. Ons fokus dikwels daarop dat Hy in ons plek kom sterf het, maar ons vergeet dat Hy in ons plek kom leef. Hy het ook in ons plek 'n lewe van volmaakte gehoorsaamheid, in diensbaarheid aan die Vader, kom lewe. Sodat my sondes nie alleen afgewas word nie. Maar dat ek ook volkome heilig en regverdig voor die Vader kan staan. Dit is om te leef uit die geloof in Jesus Christus. My hele lewe van ongehoorsaamheid word as 't ware deur Hom "oorgedoen". My sonde waarin ek ontvang en gebore is; my hele lewe wat deurtrek is met die sonde; my hele lewe word bedek met Christus, wat sondeloos gebore word, wat hier op aarde kom leef het, wat volmaak Homself as 'n offer vir my gegee het. Paulus roep ons op om ons met Christus te beklee (Romeine 13:14). Beklee julle dan elke dag met hierdie Jesus. Sodat die Vader, wanneer Hy na ons kyk, alleen maar heiligheid en onskuld by ons sien. Ons hele lewe, van ons geboorte af, word bedek met Jesus se volmaakte lewe van sy geboorte af. Luther noem dit wat Jesus in ons plek kom doen het, die "wonderlike ruil". Christus in ons plek! Hy het in ons plek kom leef. Wat 'n wonderlike soete ruil! Sal ons dit nie aanvaar nie, hierdie Jesus nie glo nie? Wil u nie die ruil aangaan en dit in geloof ontvang nie?!
Nou kan ek weer in elke opsig van die lewe voor God leef. My liggaamlike lewe is niks minderwaardigs voor God nie. Die Seun van God het 'n menslike liggaam aangeneem. Dit was geen vernedering vir Hom nie. Mense kan egter ook so reageer deur te sê dat ons liggaamlike lewe van geen waarde is nie, dus kan ons met ons liggame maak wat ons wil. Dit gebeur nogal by ons as Gereformeerdes. Watter kwaad kan dit ons as geestelike mense doen as ek te veel drink of nie noukeurig met my liggaam omgaan nie? As my kleredrag, die manier waarop ek aantrek, nie heeltemal van pas is nie? Amper 'n minagting van die fisiese dinge. "Ja, ons kan maar aangaan, dit raak nie my geestelike lewe nie."
Die Here leer ons dat alles wat geskape is, goed is en deur gebed geheilig word. Laat ons dit in dankbaarheid as 'n gawe van God ontvang. Geniet jou eet en jou drink. Moenie skuldig voel wanneer jy ontdek dat jy ook aantrekkingskrag tot die teenoorgestelde geslag het nie. Jesus het in die vlees gekom. Maar laat ons onthou dat Hy so naby gekom het om ons juis van die mag van die sonde te bevry. Daarom moet ons ons eie heil uitwerk met vrees en bewing. As ons uit die geloof in hierdie Jesus gaan lewe, sal ons onberispelik en opreg leef as kinders van God onder 'n krom en verdraaide geslag (Filippense 2:15). Nie uitspattig nie. Nie onkuis nie. Losbandigheid sal ver van my wees.
In ons probleme in ons hele lewe sal ons ook getroos kan lewe. Want die Seun van God het mens geword. Hy verstaan ons daaglikse stryd in die lewe. Juis Hy wat sy hele lewe lank geleef het as dienskneg, ken die krag van verleiding en versoeking. Hoe groot moes die versoeking nie vir Hom gewees het om die gestalte van 'n dienskneg af te gooi nie. Hy het dit nie gedoen nie. Daarom word ons nou opgeroep: leef as diensknegte van mekaar. As Jesus dan mens geword het en as dienskneg vir ons kom leef het, sal ons dan nie ook mekaar dien in ons lewe nie? As ek misverstaan word, sal ek getroos kan wees, want Jesus is ook baie misverstaan. Hy is beskimp en bespot en uitgemaak vir 'n kranksinnige. Wanneer ek dan in my lewe die krag van sonde en lyding ervaar, dan kan ek tog in dit alles gaan leef as 'n oorwinnaar. In dit alles kan ons uit dankbaarheid en geloof lewe in Hom wat gebore is en aan ons vlees gelyk geword het uit die maagd Maria.