Hierdie artikel kyk na die betekenis van navolging in die Bybel.

Bron: Wegwijs, 2012. 2 bladsye. Vertaal deur Louise Haak.

Volgeling, Dissipel of Leerling?

leerlinge

Dissipelskap gaan oor navolging. Om Jesus na te volg. Maar wat behels dit? Kan mens dit vergelyk met die agterna loop van iemand of met iemand volg op Twitter?

Wat het dissipelskap te doen met die navolging van Jesus? Die woord dissipel is eintlik  Latyn. Die letterlike vertaling van die Latynse discipulus is dan ook leerling.

Net dit – as ons dit vandag vertaal met leerlinge, dan kry ons ʼn heeltemal verkeerde beeld. Vandag sien ʼn leerling sy onderwyser maar net ʼn paar ure gedurende die week en word dan volgestop met teoretiese informasie oor ʼn sekere onderwerp. Maar by die Jode het ʼn leerling 24 uur per dag met sy onderwyser deurgebring. Hy het dus nie net teoretiese informasie gekry nie, maar het ook gesien hoe die teorie in die praktyk werk. Sterker nog, hy het ook gesien hoe die teorie van die onderwyser in die lewe van elke dag toegepas word.

So het Jesus dit gedoen. Dit is hoe dit altyd tussen onderwysers en leerlinge in Israel gegaan het: die leerlinge het hul onderwyser oral gevolg. Dit was kenmerkend vir leerlinge. Dus roep die woord volgeling minder misverstand op as die woord leerling.

Afgewater🔗

Tog gebruik ons die woord ‘volgeling’ nie baie nie. Ons sê eerder: ‘hy gaan kerk toe’ of ‘sy glo’. Ons praat eerder van ‘kinders van God’ of oor ‘christene’ of ‘meelewende lidmate’. Maar as jy mooi na die uitdrukkings kyk dan sal jy agterkom dat dit alles afwaterings van die uitdrukking volgeling of volgeling van Jesus is. Met ‘hy gaan kerk toe’ is die meedoen aan ʼn aktiwiteit (hoe belangrik dit ook is) of erger nog: die aanwesigheid in ʼn gebou bedoel wat in die plek gekom het van ʼn verhouding met ʼn persoon: Jesus. En ‘sy glo’ klink baie minder aktief as ‘sy volg Jesus’.

‘Kind van God’ idem ditto. En ‘Christen’ ook. Trouens daar is so baie mense wat hulself christene noem, sonder dat dit veel inhou... En dan tenslotte ‘meelewende lidmate’: dit is mooi as jy dit is en terselfdertyd sê dit maar net dat jy die reëls van ʼn bepaalde instituut, die kerk, navolg...                   

Jy kan jouself afvra wat dit van ons sê as ons in die plek van die uitdrukking ‘volgeling (van Jesus)’ liewer afgewaterde uitdrukkings gebruik? 

Het ons miskien nie net die uitdrukking afgewater nie, maar ook die saak?

Wat word daarmee bedoel?🔗

Terselfdertyd sien jy by mense wat hierdie uitdrukking gebruik dat dit soms reg teenoor die eenvoudige 'luister na' en 'doen wat Jesus sê' te staan kom.

luister

Mense doen soms dinge wat duidelik ingaan teen wat Jesus sê en as hulle daaroor uitgevra word, sê hulle: ‘Ja, maar ek wil regtig vir Jesus navolg hoor!’ Maar wanneer mens verder uitvra blyk dat hulle bedoel: ek betrek Jesus by alles. Ek deel alles met Hom. Dit is natuurlik pragtig as jy alles met Jesus bespreek. Maar dit wil voorkom dat ‘Jesus navolg’ dan verander het na ‘Jesus vra of Hy jou wil volg’. En dan sou jy jouself kon afvra wie nou eintlik die navolger is: jy of Jesus...

Die navolging van Jesus het nie in die eerste instansie daarmee te doen om alles met Jesus te bespreek nie – hoe mooi dit ook al is – maar deur na Hom te luister en doen wat Hy sê.

Navolging in die Bybel🔗

Abram🔗

En die Here het aan Abram gesê: ‘Gaan jy uit jou land en uit jou familie en uit jou vader se huis, na die land wat Ek jou sal wys’ (Gen. 12:1). Dus: gee al jou sekerhede op en gaan... Ja, waarheen eintlik? Hy kry nie eers ʼn adres nie... En tog gaan hy! Volgens Hebreërs 11:8 ‘sonder om te weet waar hy sou kom’. Dink jou in: meer as duisend kilometers. Google Maps en Streetview het nog nie bestaan nie – dus kon jy nie net gou kyk hoe dit lyk daar waar jy gaan nie; daar was nog nie karre nie en selfs met ʼn motor is dit nog ʼn baie lang reis; daarby was dit nog onveilig ook, ens. Maar hy gaan!

Dit is immers wat navolging beteken! Ons sou dit dalk as onverantwoordelik beskou. So sonder voorbereiding. Ons sou sê: Ja, maar mens moet tog ook sy eie verstand gebruik of hoe? En: sou God dit regtig so letterlik bedoel het?

Die Israeliete🔗

As hulle uit Egipte vertrek volg hulle die wolk waarin God hulle vooruitgaan. Dan staan hulle voor die see. Maar die wolk gaan regdeur. En die waters skei. Wat die omstandighede presies was weet ons nie. Of ons moet dink aan die rivierbedding wat opdroog of dat hulle regtig tussen twee mure van water deurgeloop het, soos dit in die meeste kinderbybels uitgebeeld word, weet ons nie. Dit lyk maar baie gevaarlik – sê nou die mure stort ineen?

Moet hulle regtig deur die rivier stap? Ons sou ons kon afvra of God dit regtig letterlik bedoel het? Maar die Israeliete vat dit ernstig op. Dit is eers regtig navolging! En dan blyk dat God dit regtig so bedoel het. En dat alles goed uitwerk.

rooi see

Jesus🔗

Jesus is die toppunt van navolging. Hy volg tot in die ... dood. Erger nog, tot in die ... hel! Natuurlik is Jesus ook God, maar dan is Hy ook regtig mens, en hoe! Hoekom anders sou hy dit in die Olyfboord so moeilik gehad het? Ons sou ons kon afvra of God daardie ‘kruis’ nie figuurlik bedoel het nie. En miskien sou ons sê: Ja, maar God wil tog nie hê dat ons ongelukkig moet wees nie?’

Maar Jesus neem die kruis op Hom. Letterlik. En Hy gaan deur hel. Letterlik. Dit is wat ek navolging noem!