Bron: Die Kerkblad, 2007. 2 bladsye.

Wat Leer Calvyn oor die Uitleg van die Skrif?

Johannes calvyn🔗

Is Calvyn Verouderd?🔗

Van verskillende kante word beweer dat Calvyn se manier van Bybelverklaring sterk verouderd is. Al staan sy kommentare al meer as vier eeue op die rakke van tallose biblioteke, beweer geleerdes dat Calvyn ons niks meer kan leer nie.

Laat ons ’n vergelyking maak tussen een van die nuutste metodes van Bybeluitleg en Calvyn se manier om die Bybel te verklaar.

’n Moderne Uitleg van die Bybel🔗

Twee geleerdes, Iser en Jauss, aan die Universiteit van Konstanz het ’n teorie ontwerp wat volgens hulle die regte manier is om die Bybel te verklaar. Om die Bybel se teks te respekteer, moet volgens hierdie geleerdes ’n hele paar buite-Bybelse kontekste soos die huidige leserskonteks, die skrywerskonteks, kulturele en politieke kontekste in ag geneem word. Die resepsieteorie laat die leser toe om sy eie interpretasie aan die Bybel te heg.

’n Nuwe Godsbeeld🔗

Waartoe hierdie manier van Bybel-uitleg lei, kan met ’n voorbeeld verduidelik word. Met behulp van die resepsieteorie beskryf ’n moderne eksegeet, Elberg-Schwarz, die verhouding tussen die Here en sy volk. Hy erken dat dit ’n verbondsverhouding is. Maar daardie verhouding het ’n seksuele ondertoon. Jahwe is self seksueel aangetrokke tot mense. God se liefde is nie alleen agape nie, maar ook eros.

So ’n god verskil in wese niks meer van die Griekse gode op die Olympus nie. Hoe ver is hierdie godsbegrip nie verwyder van die Godsbeeld wat Calvyn in sy kommentare teken nie! Hoe anders en met hoeveel meer eerbied spreek Calvyn oor God wanneer Hy God beskryf in sy strenge barmhartigheid en sy barmhartige gestrengheid!

Was Calvyn Selfversekerd?🔗

Dit lyk of Calvyn nogal ingenome was met sy eksegetiese arbeid. Hy skryf in sy Acta Synodi Tridentini: “Ons het vir die verstaan van die Skrif meer gedoen as alle doctores wat sedert die ontstaan van die pousdom in die Roomse Kerk opgestaan het”. Dit klink nogal oormoedig. Die groot Hervormer het egter nie lof aan homself toegeswaai nie.

Wat Kom Eerste?🔗

Calvyn het ’n diepe besef gehad dat hy sy belangrike eksegetiese arbeid net kon doen omdat hy die gawe van uitleg van Christus ontvang het. Christus leer ons deur sy Heilige Gees om God se Woord te verstaan. Die Heilige Gees kom eerste. In een van sy laaste kommentare, sy kommentaar op Eségiël, gee Calvyn besondere aandag aan die verhouding Woord-Gees in verband met die verstaan van die Woord van God. Die Woord op homself, sonder die Gees, het nie krag nie.

Soos ’n Esel in ’n Konsertsaal🔗

Calvyn se geweldige beklemtoning van die Heilige Gees met betrekking tot die verstaan van die Woord hou verband met sy mensbeskouing. ’n Moderne eksegeet beroep hom op sy verstand wat die Here hom gegee het. Hy oordeel self as hy die Bybel lees.

Calvyn praat anders. Hy weet dat ons verstand deur die sonde verduister is. Hy praat van die verdorwenheid van die mens (corruptio hominis). “Die mens is in verband met die hemelse boodskap van die evangelie soos ’n esel by ’n simfonie.”

esel

Indringende Studie Noodsaaklik🔗

Ons moet nie dink dat deur die onmisbare verligting van die Heilige Gees bestudering van die Bybelteks nie meer nodig is nie. So het die anabaptiste geredeneer. Een van hulle leiers, Thomas Múnzer, roep uit: “God het my sy wil geopenbaar deur sy innerlike woord in die afgrond van die siel. Ek weet meer van Hom as ’n skrifgeleerde, ook al het hy duisend Bybels opgeëet.”

Calvyn het op noukeurige bestudering van die Skrif aangedring. As wetenskaplik geskoolde taalkundige (filoloog) en eksegeet gee Calvyn allerlei reëls vir die verklaring van die Bybel. Let op die konteks. Gee ag op historiese, geografiese, kulturele omstandighede. Bestee aandag aan beeldspraak soos metafore, allegorieë en hiperbole. Bly by die verklaring van die Bybel by die reëls wat die Skrif self gestel het.

Hou die Groot Doel voor Oë🔗

Elke eksegeet moet volgens Calvyn by sy hermeneutiese arbeid veral let op wat hy noem die “skopus Christus”. Ons moet die Bybel lees en verklaar met die doel om Christus daarin te vind.

Ons moet dan veral aandag gee aan die openbaringshistoriese karakter van die Bybel. Maar alleen deur die weldaad van die gebed, so skryf Calvyn, kry ons toegang tot die rykdomme wat die hemelse Vader vir ons weggelê het.

Calvyn nog Altyd Aktueel🔗

Een voorbeeld om te wys hoe aktueel en vrugbaar Calvyn se metode van Bybeluitleg is, is die reeks kommentare Focus on the Bible.

In daardie reeks het prof. Dakle Ralph Davis die boeke Josua, Rigters, 1 en 2 Samuel en 1 Konings van kommentaar voorsien volgens die reëls wat Calvyn voorgeskryf het. Daardie boeke gee preekstof vir die predikant, kan met vrug vir Bybelstudie gebruik word en is ’n deeglike hulpmiddel by persoonlike Bybelondersoek.